Hoe graag we ook reizen, het is niet altijd even goed voor mens, dier en milieu. Aan sommige zaken kun je niet veel veranderen (je moet toch echt dat vervuilende vliegtuig in stappen om Australië te kunnen bereiken), maar over sommige dingen kun je op reis wel degelijk goed nadenken. Voluntourism (vrijwilligerswerk in het buitenland) is daar een goed voorbeeld van. Het lijkt een nobel streven, maar is het dat ook? Helaas hebben niet alle organisaties het even goed voor met de mensen die jij zo graag wilt helpen. We geven je een kijkje in de wereld van vrijwilligerswerk in het buitenland en de nadelen die ermee gemoeid zijn.
Waar gaat je geld heen?
Een van de grootste mysteries van voluntourism: waar gaat je geld heen? Vaak betaal je honderden of zelfs duizenden euro’s om gratis ergens te gaan werken. Best vreemd, toch? Ja, je krijgt meestal kost en inwoning, maar dat is niet zó duur. En de mensen bij wie jij verblijft zien er ook niet uit alsof ze enorm rijk zijn. Vrijwilligers willen graag denken dat het geld bij de organisaties terechtkomt die het het hardst nodig hebben, maar de realiteit is vaak dat het blijft kleven bij Nederlandse organisaties voor wie voluntourism booming business is. Probeer bewust na te denken over wie jij je geld geeft en wie je daarmee steunt. Dit kun je van tevoren heel goed uitzoeken! Als bedrijven hier geen inzicht in willen geven, dan zegt dit al wel iets over hun integriteit.
De juiste mensen op de juiste plaats
Niet alleen de juiste organisatie, maar ook het juiste werk is van belang. Heb je je wel eens afgevraagd of jij de juiste persoon bent om het werk te doen wat je in het buitenland wilt doen? Lesgeven op een basisschool is hartstikke leuk, maar als je in Nederland geen lesbevoegdheid hebt, dan kun je je afvragen of je wel zo’n goede leraar bent. Werken in een weeshuis kan nog veel schadelijker zijn, aangezien de kinderen daar vaak trauma’s hebben. Wat zij nodig hebben is een stabiel figuur in hun leven, niet iemand die ze na een paar weken weer verlaat. Voordat je kiest welk werk je in het buitenland gaat doen, stel jezelf dan de volgende vraag: zou ik dit werk in Nederland kunnen en mogen doen? Als het antwoord nee is, dan kun je je afvragen of je onbedoeld niet meer kwaad doet dan goed.
Onthoud: met voluntourism is geld gemoeid
Met voluntourism wordt bakken met geld verdiend. Dat valt ook in het buitenland op, en zoals altijd als er geld mee gemoeid is, zijn er ook mensen die daar kwaad mee willen. Oké, denken deze mensen, westerse mensen willen graag naar mijn land komen om kinderen in weeshuizen te helpen? Dan moeten er wel genoeg weeshuizen zijn voor al die vrijwilligers. Tragisch genoeg zijn de kinderen in tehuizen dan ook niet altijd wezen. De kinderen worden bij hun ouders weggehaald, of ouders geven hun kinderen zelf weg voor een paar centen, om maar genoeg weeshuizen te kunnen vullen voor westerse vrijwilligers. Het is simpelweg een kwestie van vraag en aanbod, en door geld te geven aan dit soort organisaties hou je dit schadelijke systeem in stand.
Doe het niet voor de selfies
Als je een integere organisatie hebt gevonden en werk dat bij je past, pas dan ook je eigen houding hierop aan. Ga niet naar Zuid-Afrika met de illusie dat je een heel dorp kunt redden in die paar weken dat je er bent. Bovendien, wat versta je onder redden? Westerlingen denken vaak dat de hele wereld – zeker derdewereldlanden – wil zijn zoals zij, maar dat is echt niet altijd waar. Probeer je dus écht in te leven in een gemeenschap en wat zij nodig hebben.
Loop daarnaast niet te pronken met je vrijwilligerswerk bij je vrienden, kennissen en familie. Je bent toch niet naar Zuid-Afrika gegaan, alleen maar zodat je je profielfoto op Facebook kunt veranderen naar een foto van jou tussen de zielige kinderen? En ook niet omdat dat zo goed staat op je cv. Doe het voor jezelf en niet voor de rest van de wereld. Natuurlijk mag je foto’s maken, maar als je zit te wachten tot de likes binnenstromen vanwege het goede werk dat jij doet, dan ben je verkeerd bezig.
De nadelen van voluntourism
Voor de duidelijkheid: wij zijn niet tegen vrijwilligerswerk in het buitenland. Eerder schreef Marie al over haar ervaringen met vrijwilligerswerk op de Mongoolse steppe. Er zijn dan ook genoeg organisaties die op een ethisch verantwoorde manier supertoffe projecten hebben opgezet. Alleen, helaas zitten er ook veel rotte appels tussen. We raden je aan om te proberen hier goed in te filteren voordat je op reis gaat. Je geeft er een flinke smak geld aan uit, dus dan wil je ook dat dat geld goed terechtkomt, toch? Stel kritische vragen en laat je niet te snel afschepen met een ontwijkend antwoord. Volg je intuïtie en dan maak je waarschijnlijk de reis van je leven!
Meer weten? Er is veel geschreven en gezegd over voluntourism. Kijk bijvoorbeeld eens deze aflevering van Rambam terug, waarin onderzoek wordt gedaan naar de zaken die wij hier ook opgeschreven hebben.
No Comments